Wet VBAR 2025: Nieuwe ontwikkelingen en gevolgen voor ZZP’ers

Er is meer bekend geworden over de Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR)! De Wet VBAR is een belangrijk wetsvoorstel dat bedoeld is om meer duidelijkheid te scheppen rondom de status van zelfstandigen en werknemers. Minister Eddy van Hijum wil hiermee de onduidelijkheid rond schijnzelfstandigheid voor ZZP’ers wegnemen en de wet per 1 januari 2026 laten ingaan. Hij schreef hierover op 27 maart 2025 een brief aan de 2^e kamer. In deze blog bespreken we de kernpunten van de wet, de nieuwe ontwikkelingen en de mogelijke gevolgen voor zelfstandigen.

Wat houdt de Wet VBAR in?

De wet introduceert drie typen criteria om te beoordelen of iemand een zelfstandige of werknemer is:

1. Werknemerschapscriteria (W) – Factoren die wijzen op een dienstverband, zoals aansturing door een opdrachtgever en het ontbreken van ondernemersrisico.
2. Zelfstandigheidscriteria (Z) – Elementen die aantonen dat iemand zelfstandig werkt, zoals het dragen van financieel risico en vrijheid in het uitvoeren van werk.
3. Ondernemerschapscriteria (OP) – Dit omvat externe ondernemerschapskenmerken, zoals het afdragen van btw, investeren in het eigen bedrijf en tijd/geld besteden aan acquisitie.

In een eerdere versie van de wet zouden de OP-criteria pas meetellen als de W- en Z-criteria in balans waren. Dit is nu aangepast: alle drie de categorieën tellen even zwaar mee bij de beoordeling van de arbeidsrelatie.

Waarom deze aanpassing aan de Wet VBAR?

De wijziging is mede ingegeven door een recente uitspraak van de Hoge Raad in de Uber. De Hoge Raad bepaalde dat alle criteria uit eerdere uitspraken, zoals die in het Deliveroo-arrest, gelijkwaardig moeten worden meegenomen in de beoordeling. Dit betekent dat er niet langer een vaste volgorde is bij het beoordelen van zelfstandigheid.

Minister Van Hijum benadrukt dat de wet bedoeld is om duidelijkheid te bieden: als een ZZP’er onder gezag werkt en geen ondernemersrisico loopt, dan is hij of zij een werknemer met bijbehorende rechten. Maar als iemand echt zelfstandig opereert en onderneemt, dan is daar ruimte voor.

Rechtsvermoeden van werknemerschap

Een ander belangrijk onderdeel van de wet is het rechtsvermoeden van werknemerschap. Dit betekent dat wanneer een zelfstandige onder een bepaald uurtarief werkt, hij of zij automatisch als werknemer wordt beschouwd, tenzij de opdrachtgever kan aantonen dat er daadwerkelijk sprake is van ondernemerschap. Dit moet schijnzelfstandigheid tegengaan en zorgen voor betere bescherming van werkenden in Nederland.

Wat betekent dit voor ZZP’ers?

De impact van de wet op ZZP’ers hangt af van hun huidige werksituatie:

Opdrachtgevers zullen strikter moeten beoordelen of een opdracht wel passend is voor een ZZP’er of DGA, om juridische risico’s en mogelijke boetes en naheffingen te vermijden.

Echte zelfstandigen die hun eigen klanten werven, btw afdragen en ondernemersrisico lopen, zullen waarschijnlijk zonder problemen als ZZP’er blijven werken.

Schijnzelfstandigen die structureel werken onder gezag en zonder ondernemersrisico, lopen het risico als werknemer geclassificeerd te worden.

Alternatieve wetgeving?

Hoewel de minister de wet per 1-1-2026 wil invoeren, werkt de VVD aan een alternatief wetsvoorstel. Dit suggereert dat er in de komende maanden nog verdere discussies en wijzigingen kunnen plaatsvinden.

Conclusie

Op dit moment zien wij veel onzekerheid en onrust bij opdrachtgevers als gevolg van de aangevangen handhaving op de wet DBA. De Wet VBAR beoogt meer duidelijkheid en bescherming te bieden binnen de arbeidsmarkt en daarmee rust. Door de drie typen criteria gelijkwaardig te behandelen, wordt het eenvoudiger om te bepalen of iemand een echte zelfstandige is. Of dit in de praktijk ook zo zal uitwerken is echter nog maar de vraag. ZZP’ers en opdrachtgevers moeten zich voorbereiden op de mogelijke impact van deze wet en de impact die de wet DBA nu al heeft op inhuur.

Advies?

OverheidZZP denkt graag mee over wat wél kan. Naast ZZP inhuur of detachering zijn ook andere oplossingsrichtingen zoals Statement of Work interessant om te verkennen. We sparren graag vrijblijvend over uw capaciteitsvraagstukken, neem contact met ons op!