Wat is de wet DBA?
De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) regelt de manier waarop zzp’ers en opdrachtgevers hun arbeidsrelatie moeten beoordelen, om schijnzelfstandigheid te voorkomen (lees hier meer over het voorkomen van schijnzelfstandigheid in 2025). De wet verving in 2016 de VAR-verklaring en legt de verantwoordelijkheid bij beide partijen om vast te stellen of er sprake is van zelfstandigheid of een dienstverband. Dit is een hot topic, omdat de wet vanaf 2025 wijzigingen ondergaat en de handhaving wordt aangescherpt, wat grote gevolgen kan hebben voor zowel zzp’ers als hun opdrachtgevers.
Wet DBA voor zzp’ers in 2025
Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst de Wet DBA volledig handhaven. Dit betekent dat bedrijven die zzp’ers inhuren voor werk dat niet zelfstandig wordt uitgevoerd, weer boetes en naheffingen kunnen krijgen. De nadruk ligt op het voorkomen van schijnzelfstandigheid, waarbij zzp’ers eigenlijk als werknemers functioneren zonder de bijbehorende rechten. Er zullen ongeveer 80 ambtenaren zich bezighouden met de handhaving
Handhavingsmortarium wet DBA opgeheven
Tot nu toe was er sprake van een handhavingsmoratorium, wat betekent dat de Belastingdienst de Wet DBA slechts beperkt handhaafde. Dit moratorium was bedoeld om bedrijven en zzp’ers enige ademruimte te geven terwijl de wet werd geëvalueerd. Hierdoor konden bedrijven minder bezorgd zijn over boetes bij het inhuren van zelfstandigen, zelfs als er sprake was van schijnzelfstandigheid.
De afgelopen jaren heeft deze aanpak echter geleid tot onduidelijkheid en een gebrek aan duidelijkheid over de grenzen tussen zelfstandigheid en loondienst. Hierdoor maakten veel bedrijven gebruik van zzp’ers in situaties die in feite vergelijkbaar waren met loondienstverbanden, zonder de bijbehorende verplichtingen te dragen. De Belastingdienst handhaafde alleen in gevallen van opzettelijke kwade wil, waardoor er weinig prikkels waren voor bedrijven om zich aan de regels te houden.
Met de opheffing van het moratorium per 1 januari 2025 verandert dit: handhaving wordt strikter en bedrijven moeten hun arbeidsrelaties nauwkeuriger indelen. Dit betekent dat ze meer verantwoordelijkheden krijgen en goed moeten aantonen dat er geen sprake is van schijnzelfstandigheid.
Wet DBA overgangsjaar
Er komt naar alle waarschijnlijkheid een overgangsjaar (1 januari 2025 – 1 januari 2026) waarin werkgevers en ZZP-ers nog geen vergrijpboetes ontvangen, mits zij kunnen aantonen dat ze stappen zetten tegen schijnzelfstandigheid. Dit biedt ruimte voor aanpassingen, terwijl de Belastingdienst zijn handhavingsteams uitbreidt.
Hoe bereid je je voor op de wet DBA?
Om je goed voor te bereiden, hebben wij een artikel geschreven waarin we handige tips en richtlijnen delen. Dit artikel biedt inzicht in hoe je de juiste stappen kunt zetten om schijnzelfstandigheid te vermijden en een solide basis te leggen voor je samenwerking.
Bereid je voor: Voorkom Schijnzelfstandigheid ZZP in 2025
Live blog: updates
Wij houden je op de hoogte van veranderingen, ontwikkelingen en nieuwe aankondigingen.
30 September 2024
- De Rijksoverheid heeft vandaag een document gepost:
- Het is niet voor iedereen altijd duidelijk of er sprake is van loondienst of zzp. Dat kan per situatie verschillen en hangt af van hoe in de praktijk wordt gewerkt. Er zijn meerdere kenmerken die van belang zijn. Om u een idee te geven wanneer sprake is van loondienst of zzp, vindt u in deze publicatie een aantal voorbeelden. Per sector en met een duidelijke conclusie.
- Het document is hier te vinden.
25 September 2024
- Debat en indienen moties door kamerleden met betrekking tot de opheffing van het handhavingsmoratorium.
- De stemming over de moties volgt dinsdag 1 oktober. Nu al is duidelijk dat het kabinet akkoord gaat met een aantal wensen (moties) vanuit de Kamer om te zorgen voor een ‘zachte landing’ bij de handhaving op schijnzelfstandigheid.
- Het debat is hier terug te luisteren.
12 September 2024
- De belastingdienst heeft aangekondigd niet ‘hysterisch’ te gaan controleren op schijnzelfstandigheid. Staatssecretaris Folkert Idsinga: ‘De Belastingdienst zal niet op een hysterische manier gaan handhaven,’. Werkgevers hoeven niet bang te zijn dat de Belastingdienst meteen boetes gaat uitdelen. Dit blijkt ook uit de aankondiging van een overgangsjaar: een ‘zachte landing’.
5 September 2024
- Vandaag vond een rondetafelgesprek over handhaving van regels tegen schijnzelfstandigheid plaats in de Tweede Kamer.
- Tijdens een rondetafelgesprek was er consensus over de noodzaak van handhaving tegen schijnzelfstandigheid, hoewel er verschillen waren over de duidelijkheid van de toetsingscriteria.
- De Belastingdienst zal vanaf 2025 handhaven zonder striktere criteria, en heeft in de afgelopen jaren al meer duidelijkheid gegeven via jurisprudentie en voorlichtingscampagnes.
- Verschillende partijen, zoals VNL en ABU, vragen om duidelijkere regels om onrust op de markt te verminderen, terwijl de FNV pleit voor een snelle handhaving om schijnzelfstandigheid tegen te gaan.
Conclusies
De Wet DBA wordt vanaf 1 januari 2025 volledig gehandhaafd, wat grote gevolgen heeft voor zzp’ers en opdrachtgevers. Het opheffen van het handhavingsmoratorium vereist dat bedrijven hun arbeidsrelaties goed indelen om schijnzelfstandigheid te voorkomen.
Naast deze verandering veranderen er voor ZZP-ers in 2025 ook een aantal andere dingen. Lees verder over alle veranderingen voor ZZP-ers in 2025, welke wij tot en met 2025 geüpdatet houden!
Wij houden je op de hoogte via onze nieuwsbrief en LinkedIn pagina.
