Starten als ZZP-er bij de overheid in 2025: Wat moet je weten?

Wil je als ZZP'er bij de overheid aan de slag? Ontdek in deze blog alles wat je moet weten om succesvol te starten als Freelancer binnen het publieke domein!
starten als zzper in bij de overheid

Ben je momenteel in loondienst en overweeg je de stap naar het zelfstandig ondernemerschap? Of ben je een beginnend ZZP’er die interesse heeft in opdrachten binnen de overheid? Dan is deze blog voor jou! Werken als zelfstandige voor de overheid biedt tal van mogelijkheden en voordelen, maar het vergt ook een gedegen voorbereiding en kennis van de specifieke eisen en procedures. In deze blog duiken we dieper in op wat er nodig is om succesvol als ZZP’er aan de slag te gaan bij verschillende overheidsorganisaties. We bespreken onder andere hoe de dynamiek werkt m.b.t. de externe inhuur van personeel binnen de (semi)-overheid, welke ervaring en vaardigheden je nodig hebt, en waar je rekening mee moet houden.

Waar kan ik terecht als zzp-er binnen de (semi)-overheid?

In dit blog (en in meerdere van onze berichten) zul je merken dat wij het hebben over de (semi)-overheid, of het “(semi)-publieke domein”. Bepaalde opdrachtgevers binnen de overheid zijn duidelijk overheidsinstanties, denk hierbij aan de Belastingdienst, VNG, de Gemeente Utrecht, of het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Naast deze centrale en decentrale overheidsinstanties kun je ook opdrachten invullen voor semi-overheden. Dit zijn private instellingen tussen overheid en samenleving zoals het Kadaster en UWV. Ook zijn er nog publieke instellingen zoals universiteiten. Op dit moment heeft OverheidZZP 450 interessante opdrachtgevers binnen de (semi)-overheid en bij publieke instellingen. Genoeg keuze dus!
Waar je uiteindelijk terecht komt ligt voornamelijk aan je kennis en kunde. Mocht je nu een medewerker burgerzaken zijn, dan is de kans groot dat jij de meeste opdrachten zult vinden binnen de gemeenten. Een hydroloog weer eerder bij een waterschap, en een engineer elektra weer bij een opdrachtgever als Stedin.

Is werken als ZZP-er binnen de overheid anders als voor een commercieel bedrijf?

De inhoud, de maatschappelijke taakstelling, de politiek-bestuurlijke dynamiek en organisatiestructuur binnen een overheidsinstantie zal uiteraard verschillen met een commercieel bedrijf. Het werken als ZZP-er zal echter qua contractvorming en rolverhouding opdrachtgever-opdrachtnemer weinig verschillend zijn. Net als bij het werken als freelancer voor een commercieel bedrijf dien je je eigen pensioen op te bouwen, en ben je zelf verantwoordelijk voor je boekhouding, belastingaangifte (BTW-aangifte) en verzekeringen (denk aan de arbeidsgeschiktheidsverzekering/AOV). Dat laatste wordt naar verwachting vanaf begin 2027 verplicht, daar lees je hier meer over. Je hebt dus geen belastingvoordeel of ander voordeel puur doordat je voor de overheid werkt.

Wat is er dan wel anders? De manier waarop opdrachten worden aangeboden en de verwachtingen (m.b.t. ervaring) zijn anders. Daarover nu meer!

Hoe worden opdrachten aangeboden?

Tijdelijke opdrachten worden vanuit een (semi)-overheid op vele verschillende manieren aangeboden, alleen zul je deze bijvoorbeeld nooit direct vanuit de opdrachtgever op een platform als Indeed voorbij zien komen. Wanneer de functie als vaste baan wordt uitgezet dan kan dit wel. Een (semi)-overheid heeft voor interim opdrachten een aantal keuzes:

  • De opdrachtgever heeft een ‘raamovereenkomst’ met een of meerdere leveranciers (dan ook wel de mantelpartner genoemd). De opdrachtgever spreekt dan met een partij af dat zij de komende X jaren voor de werving en het contractmanagement van extern personeel zullen zorgen. Ook wel een mantelcontract genoemd.
  • De opdrachtgever zet de opdracht uit via een zogeheten ’tender’, een soort RFP (request for proposal). Om te kunnen reageren op een opdracht via een tender dien je een door de opdrachtgever goedgekeurde leverancier te zijn. Het proces om als leverancier goedgekeurd te worden verschilt van relatief eenvoudig tot zeer complex en tijdrovend.
  • De opdrachtgever werkt exclusief samen met een of enkele leveranciers (geen mantelpartner zijnde) voor 1, danwel meerdere opdrachten.
  • De opdrachtgever vervult de opdracht vanuit een eigen werving en selectieprocedure in.
  • Allerlei hybride tussenvormen.

Wat ook iets anders werkt zijn de deadlines voor het reageren op een opdracht. Uit onze data van ruim 2000 opdrachten blijkt dat de gemiddelde deadline 10 dagen in de toekomst ligt. Tussen het vinden van de opdracht en het daadwerkelijke aanbieden/voorstellen heb je in praktijk gemiddeld genomen maximaal 4-5 dagen de tijd. Om deze reden raden wij ook sterk aan dagelijks even op www.overheidzzp.nl/vacatures/ te kijken naar alle nieuwe opdrachten.

Opdrachten kunnen dus vanuit allerlei hoeken komen, en alle opdrachten in een compleet overzicht hebben is enorm veel werk voor een individuele zzp-er of DGA. Om deze reden helpen wij je bij OverheidZZP graag met dit complete overzicht, zodat jij je kunt focussen op opdrachten binnen halen en je expertise inzetten bij interessante opdrachtgevers! Wij zullen een marktconforme eerlijke fee op jouw uurtarief vragen van onze opdrachtgever. Jij zult dus altijd je eigen uurtarief verdienen. Hiernaast hoef jij je ook niet druk te maken om ingewikkelde facturatie methodes die verschillende opdrachtgevers kunnen hebben (denk aan e-facturatie/peppol), en weet je zeker dat je altijd binnen 30 dagen betaald wordt, zelfs als de opdrachtgever nog niet heeft betaald.

Welke ervaring heb ik nodig om aan de eisen/wensen te voldoen?

(Semi)-overheden zullen nagenoeg altijd bepaalde eisen hebben, en in de meeste gevallen hebben ze ook een handje vol wensen.

De eisen

Wanneer we spreken van eisen, spreken we ook wel van knock-out criteria. Wanneer je niet aan de eisen van een opdracht kunt voldoen, wordt je aanbieding helaas vrijwel altijd terzijde gelegd.
Op een gemiddelde opdracht kun je uitgaan van een concurrentie van zo’n 10-30 professionals.
In de eisen kom je vaak 3 soorten eisen tegen:

Opleiding
Er wordt vaak gevraagd naar een afgeronde opleiding op een bepaald niveau of naar een bepaald werk- en denkniveau. Uit data van meer dan 2000 opdrachten blijkt dat net iets minder dan de helft echt vraagt naar een afgeronde opleiding. Dit betekent echter niet dat er niet kan worden gevraagd naar een bepaald werk- en denkniveau.

Gevraagde afgeronde opleidingPercentage van opdrachten met deze eis
WO6,4%
HBO39,4%
Geen54,2%
Gegevens van 2000+ opdrachten uit begin 2024

Werkervaring bij een overheid
Er kan ook gevraagd worden naar een bepaalde ervaring bij een type overheid. Zo kan er worden gevraagd naar werkervaring bij een Gemeente, naar werkervaring bij een Ministerie/de rijksoverheid, of kan er worden gevraagd naar werkervaring bij de overheid in het algemeen (denk aan de gehele (semi)-overheid). Uit onze data blijkt dat in 35% van de gevallen er naar ervaring binnen de overheid wordt gevraagd, waarvan het meeste bij een Gemeente. Dit komt echter voornamelijk doordat er meer interim opdrachten vanuit gemeenten dan via ministeries op onze website te vinden zijn. Hoewel 65% niet in de eisen wordt benoemd, kan dit vrijwel altijd in de wensen van onze opdrachtgevers naar boven komen. Zelfs wanneer dit niet in de eisen of de wensen staat, hebben de meeste overheden een duidelijke voorkeur voor kandidaten met overheidservaring. Overheden vragen om een ‘politieke antenne’ en aantoonbare ‘bestuurlijke sensitiviteit’. Wanneer je vanuit loondienst bij een (semi)-overheid start als ZZP-er heb je hierin dus zeker een groot voordeel. Omgekeerd geldt dat je zonder meerjarige werkervaring binnen de overheid eigenlijk niet kansrijk bent voor de meeste interim opdrachten helaas.

Werkervaring bij overheid gevraagdPercentage van opdrachten met deze eis
Gemeente19.3%
Ministerie1.3%
Werkervaring bij een overheid14.4%
Geen65%
Gegevens van 2000+ opdrachten uit begin 2024

Ervaring met een thema
Er kan ook gevraagd worden naar (X-jaar) ervaring met binnen een bepaald vakgebied, onderwerp of met een bepaald vraagstuk.

Bovenstaande 3 eisen zijn vrijwel altijd de belangrijkste. Hierbij komt ook vaak een maximum tarief kijken, waar elke aanbieding boven dit tarief vrijwel altijd direct terzijde wordt gelegd.

De wensen

Op de wensen hoef je in theorie niet 100% alle punten te behalen, maar in praktijk merken wij dat je pas goed kans maakt als je in ieder geval aan ~75% van de wensen overduidelijk kunt voldoen.
Streef naar 100% eisen, en dus minimaal 75% van de eisen wanneer je naar een opdracht zoekt.

Wet- en Regelgeving

Als startende zzp’er die opdrachten voor de overheid wil uitvoeren, zijn er enkele belangrijke wetten en regels waarmee je rekening moet houden. Het is belangrijk om deze en andere relevante wetgeving goed te begrijpen om succesvol en compliant te kunnen opereren als zzp’er bij de overheid. Vragen hierover? We helpen je graag verder bij OverheidZZP.

  • Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties): Deze wet is bedoeld om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Het is belangrijk dat jouw contractuele relatie met de overheid duidelijk is, zodat je niet als werknemer wordt gezien. Dit betekent dat je moet aantonen dat er geen gezagsverhouding is en dat je eigen baas bent.
  • Belastingwetgeving: Als zzp’er ben je verantwoordelijk voor het afdragen van belasting, zoals inkomstenbelasting en BTW. Je moet je inschrijven bij de Kamer van Koophandel en een btw-nummer aanvragen. Zorg ervoor dat je op de hoogte bent van aftrekposten en regelingen zoals de zelfstandigenaftrek.
  • Aanbestedingswet: Overheidsopdrachten worden vaak via aanbestedingen verstrekt. De Aanbestedingswet reguleert dit proces en bepaalt hoe de overheid opdrachten verdeelt. Als zzp’er binnen de overheid moet je weten hoe dit werkt en wat de eisen zijn.

Lees verder over de veranderingen voor ZZP-ers in 2025, welke wij tot en met 2025 geüpdatet houden!

Conclusie

Werken als ZZP’er binnen de overheid biedt volop kansen, zolang je goed voorbereid bent en weet waar je op moet letten. Ook draag je bij aan de maatschappij. Met de juiste kennis en vaardigheden kun je jezelf onderscheiden en succesvol opdrachten binnenhalen.

Of je nu uit loondienst komt of al wat ervaring hebt als zelfstandige, de informatie in deze blog helpt je op weg om een succesvolle ZZP’er binnen de overheid te worden. OverheidZZP maakt het voor jou makkelijker om opdrachten te vinden, succesvol op opdrachten te reageren en zorgt er voor dat jij je kunt focussen op je onderneming en op je opdrachten.
Voor meer nieuws en hulp raden wij je aan om je in te schrijven voor de wekelijkse nieuwsbrief, om onze LinkedIn pagina te volgen en raden wij je aan om de website in de gaten te houden!
Veel succes met je stap naar zelfstandig ondernemerschap binnen de overheid!

Bekijk hier alle 500+ openstaande opdrachten bij de overheid (ZZP & deta) en reageer direct!

Vind jouw nieuwe opdracht binnen onze 500+ openstaande opdrachten

Ik zoek naar een

opdracht in

Nieuws

Het laatste nieuws

Opdrachten

Recente opdrachten